Wyroby rzemieślnicze – oto, czego coraz częściej poszukują konsumenci. Dotyczy to również rynku spożywczego. Receptura, i co za tym idzie smak, bywają niezwykle oryginalne. Czy prawo autorskie chroni coś tak ulotnego jak smak?
Coraz więcej przedsiębiorców w Polsce decyduje się na produkcję w skali rzemieślniczej. To trend zauważalny nie tylko dla speców od rozwoju branży FMCG, lecz również dla zwykłego konsumenta, który na co dzień zagląda do sklepu i zastanawia się, co tym razem wrzucić do koszyka. A może wybierać spośród produktów często o bardzo oryginalnych recepturach, a te skrzętnie ukrywa się przed konkurencją, a nawet zastrzega. Firmy chciałyby nawet, by to prawo autorskie chroniło smak produktów.
[…] okoliczność, że smaki są efemeryczne, ulotne i nietrwałe, przemawia moim zdaniem przeciwko możliwości ich dokładnej i obiektywnej identyfikacji, a w związku z tym przeciwko możliwości zakwalifikowania ich jako utwory do celów udzielenia ochrony prawnoautorskiej.
– fragment opinii rzecznika Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
Zdarza się tak, że produkt, choć wydawałoby się niszowy, ma bliźniaka na półce obok, którego smak jest bardzo podobny. Hm. Wiadomo, konkurencja nie śpi. Czy można uznać, że doszło do plagiatu?
Taka sytuacja, w świecie za wszelką cenę dążącym do oryginalności, będzie budzić z pewnością emocje wśród producentów z konkurencyjnych przedsiębiorstw. Czy da się zastrzec smak własnych wyrobów?
Starcie dwóch producentów sera
Dla osób, które mają w głowie oryginalne receptury i myślą o wejściu na rynek, ważny może się okazać wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, przed którym właśnie o smak sera spierało się dwóch holenderskich producentów – firmy Levola oraz Smilde.
Ta pierwsza zakupiła recepturę, opatentowała ją oraz zgłosiła znak towarowy pod nazwą „Heksenkaas”. Druga z nich zaczęła wytwarzać ser o bardzo podobnym smaku pod nazwą „Witte Wievenkaas”. Długo nie trzeba było czekać na pozew sądowy.
Prawo autorskie – co podlega ochronie?
Firma Levola uważała, że prawo autorskie powinno chronić smak sera, podobnie jak inne utwory. Niestety, opinia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wskazuje, że smak, podobnie jak zapach, nie podlega ochronie zgodnie z zapisami konwencji berneńskiej określającej utwory, które chroni prawo autorskie.
