Zespół izraelskich naukowców stworzył model zarodka ludzkiego bez użycia komórki jajowej i plemnika. Embriony powstały z komórek macierzystych i rozwijały się poza macicą przez 8 dni. Osiągnęły formę 14-dniowych zarodków, powstałych w naturalnych warunkach. To przełomowe osiągnięcie może pomóc m.in. w leczeniu niepłodności.
Wyniki pracy naukowców z Instytutu Naukowego Weizmanna w Izraelu opublikowano w czasopiśmie „Nautre”. Zespół uczonych pod przewodnictwem prof. Jakoba Hanny stworzył modele ludzkich zarodków w warunkach laboratoryjnych.
Zarodki miały wszystkie cechy charakterystyczne dla naturalnie powstałego 14-dniowego embrionu, takie jak łożysko, pęcherzyk żółtkowym, kosmówka. Dzięki temu mogłyby nadal się rozwijać. To przełomowe osiągnięcie, ponieważ wszystkie zarodki stworzone do tej pory poza macicą, nie miały elementów niezbędnych do rozwoju zarodkowego.
Powstanie zarodka bez komórki jajowej i plemnika
Naukowcy eksperymentowali wcześniej na embrionach mysz. Przy tworzeniu ludzkiego zarodka część komórek macierzystych pobrali ze skóry dorosłych osób. Wykorzystali też te, które wcześniej mieli w laboratorium.
Następnie zmienili je w komórki na wczesnym etapie życia. Wykorzystali do tego opracowaną przez siebie metodę reprogramowania. Manewrowali nimi aż do powstania embrionu. Około 1 procent z pobranych komórek utworzyło struktury 14-dniowego zarodka ludzkiego.
– Powstałe struktury nie są identyczne z ludzkim zarodkiem. Mają pewne różnice. Można je określić jako modele, które odzwierciedlają działanie ludzkich embrionów – wyjaśnił prof. Hanna w rozmowie z Reuters.
Jego zespół będzie teraz pracował nad stworzeniem modelu 21-dniowego embrionu. Naukowcy chcieliby zwiększyć szanse tworzenia zarodka z komórek macierzystych do 50 procent.
Badanie rozwoju zarodkowego
Uczeni przekazali, że dzięki stworzonym przez nich zarodkom łatwiej będzie badać początki powstania embrionu. Do tej pory było to trudne zarówno ze względów etycznych, jak i technicznych.
– Najważniejsze procesy w rozwoju embrionu zachodzą w pierwszym miesiącu po zapłodnieniu. Wtedy kształtują się niezbędne struktury, które pozwolą na przekształcenie się w płód. Przez kolejne osiem miesięcy ciąży płód głównie rośnie – skomentował prof. Hanna.
Powstałe modele zarodków mogą przyczynić się do przełomu w medycynie. Mogą pomóc w badaniach nad niepłodnością oraz poronieniami. Dzięki nimi możliwe będzie bezpieczne badanie wpływu niektórych leków na ciążę. Umożliwią też dokładniejsze badanie chorób genetycznych. Być może uda się z nich wyhodować tkanki i organy potrzebne do przeszczepów.
Źródło: Weizmann Wonder Wander, Reuters